Eind jaren zeventig werd er voor het eerst een hefbed in een camper ingebouwd. Pakweg tien jaar geleden verschenen ze ook in caravans. Een goed moment om eens te kijken naar de technische stand van zaken rond dit typische kampeerbed. Ruimte is kostbaar in een caravan. Naast de zitgroep, de keuken en de toiletruimte, zijn het vooral de slaapplaatsen die vierkante meters opsnoepen. En die slaapplaatsen worden maar een klein deel van een etmaal gebruikt. Als een caravan vier slaapplaatsen moet hebben, dan neemt dat dus veel ruimte in beslag.
40 jaar geleden
Het hefbed, dat 40 jaar geleden voor het eerst in een camper van Hymer werd ingebouwd en sinds een jaar of tien ook in caravans is te vinden, is een praktische oplossing om ruimte te winnen. Het zorgt voor twee comfortabele slaapplekken, die overdag uit het zicht, maar indien nodig snel beschikbaar zijn.
Vroeger werden zwenkmechanismen gebruikt. Deze hebben versterkte caravanwanden nodig.
Dunner matras
Het slaapcomfort van een caravanhefbed heeft niet helemaal het niveau van een vast bed, maar biedt wel meer comfort dan een omgebouwde zitgroep. Uit het oogpunt van gewicht en ruimte heeft een hefbed doorgaans een dunner matras dat op een vlakke lattenbodem ligt. De inbouwhoogte moet immers beperkt blijven en het zwaartepunt van de caravan moet niet te hoog komen te liggen uit het oogpunt van stabiliteit.
Mechanisme met staalkabels
Het hefmechanisme van een hefbed is in de loop der jaren steeds beter en lichter te bedienen geworden. Pionier Bürstner koos aanvankelijk voor een klassiek hefbed uit de camperbranche, met een zwenkmechanisme dat aan de zijwanden van de caravan was geschroefd. Tegenwoordig gebruikt Bürstner – na een tussenfase met aan gordels opgehangen hefbedden – meestal een mechanisme met staalkabels.
Dit type hefbed is recht omhoog en omlaag te bewegen en heeft dus geen extra ruimte nodig voor een zwenkbeweging. Het is daarmee nauwelijks zichtbaar in te bouwen. Bovendien belasten de staalkabels de wanden niet extra en hoeven ze dus niet versterkt te worden. Een ander voordeel is dat zonder matras circa 30 tot 35 kilogram wegende kabelhefbedden traploos in hoogte zijn te verstellen. Zo kun je het beddengoed op het hefbed laten, omdat het bed niet noodzakelijk tegen het plafond hoeft te worden gehesen.
12 centimeter hoger
Nu we het toch over het plafond hebben, de technisch nauw verwante hefbed-caravans van de Erwin Hymer Group – de Bürstner Premio en Averso Top, Dethleffs C’Go Up, Eriba Living XL en de LMC Style Lift – zijn wel 2,72 meter hoog en daarmee twaalf centimeter hoger dan de modellen zonder hefbed. De gloednieuwe CaraOne van Weinsberg is 13 centimeter hoger. Alleen de Hobby en de Eriba behouden in de De Luxe en de Nova 555 hun standaardhoogte. De Knaus Deseo is ook uitgerust met een hefbed.
Hefbed, zo werkt het
Het kabelmechaniek werkt als volgt: Het bedframe hangt op de hoeken aan vier staalkabels die aan het plafond zijn gemonteerd. Rollen leiden de kabels onder de lattenbodem, waar ze aan de slee zijn verbonden die is gekoppeld aan een veer. Bij het omhoog klappen helpt de druk van de veer. Bij het laten zakken wordt de veer gespannen. Om te voorkomen dat het bed wiebelt wordt het geleid met rails die meestal zijn gemonteerd aan de wanden.
Hefbedden met een kabelmechanisme zijn erg licht. Om ze te stabiliseren worden ze ook nog voorzien van geleiderails.
Maatwerk
Voor de ontwikkeling en de bouw van deze complexe systemen, werken caravanfabrikanten samen met gespecialiseerde toeleveranciers. Zo is bijvoorbeeld Alu-Line gespecialiseerd in de ophanging, het bewegingsmechanisme, het frame en de lattenbodem en levert deze op maat voor de fabrikanten aan de montageband.
Conclusie hefbed
Als je alles bij elkaar optelt, dan liggen de voordelen van een hefbed voor de hand. Overdag heb je de gehele oppervlakte van de caravan tot je beschikking om in te leven, ’s avonds laat je het bed in een handomdraai boven de zitgroep naar beneden zakken. Vaak blijft een deel van de zitgroep zelfs nog beschikbaar.
Maar het geniale idee heeft ook nadelen. Door het relatief zware hefbed zal het zwaartepunt van de caravan hoger komen te liggen. En de stabiliteit van de caravan mag niet in gevaar komen. Misschien is het verstandig om gewoon een wat grotere caravan te kopen.
Advies tweedehands hefbedcaravan
Wil je een gebruikte hefbedcaravan kopen, controleer dan goed of het mechanisme soepel functioneert. Het moet immers ook door minder sterke mensen kunnen worden bediend. Controleer bij oudere zwenkmechanieken of er geen vervorming van de wanden zichtbaar is. Kabelhefbedden mogen niet rammelen als je ze beweegt. Ook dienen ze natuurlijk recht aan de kabels te hangen. Als dat niet het geval is kunnen ze wel afgesteld worden.
Bron: MPS, Tekst: Ingo Köcher