We kennen allemaal de big five van Afrika, maar wist je dat Europa haar eigen big five heeft? De wolf, de bruine beer, de lynx, de Europese bizon en de veelvraat zijn de grote dieren van ons continent. Toe aan een portie natuur en nieuwsgierig om de dieren in het echt te zien, toog ik met vriendin Ellen naar de Belgische Ardennen.
We overnachtten met onze tent op Camping Sandaya Parc la Clusure in het plaatsje Bure. Vandaar is het slechts een kwartiertje rijden naar het Domein van de Grotten van Han. Het Wildpark is een onderdeel van het domein en het enige reservaat in Europa waar je de big five bij elkaar kunt bewonderen. De dieren kwamen sinds de prehistorie veel in deze contreien voor, maar vandaag de dag kom je ze niet of nauwelijks meer in het wild tegen.
Oog in oog met de bruine beer
Dat is jammer, want ik hoop al jaren op een spontane ontmoeting met de bruine beer in het wild. Al zou ik me geen raad weten als ik eenmaal oog in oog met het dier sta. In het Domein van de Grotten van Han kun je voorafgaand aan de tocht door de grotten te voet op safari in een park van meer dan 250 hectare. De laatste aanwinst van het park zijn twee roedels witte wolven, maar ook de Europese bizon, het Przewalskipaard en andere soorten zoals de oeros (een uitgestorven oerrund) en de tarpan (een wild paardenras) vinden er hun thuis.
Het is een drijfveer voor het park om de bijzondere diersoorten niet uit te laten sterven. Tevens werkt het wildpark al meer dan tien jaar mee aan verschillende programma’s om grote herbivoren (planteneters) opnieuw in vrijheid te stellen. Zo zijn er in 2015 nog zes bizons van de Grotten van Han vrijgelaten in de natuur van de Zuidelijke Karpaten in Roemenië.
The big five van Europa
De big five van Europa zijn vijf dieren die gekozen zijn op basis van zeldzaamheid, gedrag, uiterlijk en de emotie die het dier veroorzaakt.
Wolf
In Europa leeft de wolf in bijna alle landen. Het is een zoogdier uit de familie hondachtigen. De wolf is de voorouder van de hond. Een wolf kan tegen de wind in andere dieren ontdekken die zich op een afstand van driehonderd meter bevinden. Wolven zijn dag- en schemeringsdieren, maar doordat er in Europa fel op ze gejaagd is, zijn ze vooral in de nacht gaan leven. Tegen het eind van de negentiende eeuw was de wolf zowel in België als in Nederland uitgestorven. Maar sinds enkele jaren wordt de wolf weer regelmatig waargenomen.
Europese bruine beer
Tegenwoordig leeft de Europese bruine beer voornamelijk in afgelegen berggebieden. Er leven bijvoorbeeld kleine populaties in Griekenland, Bulgarije, Kroatië, Slovenië, Italië (Abruzzen) en de Pyreneeën. Bruine beren eten hoofdzakelijk planten die ze met hun lange klauwen uitgraven. Soms hebben ze het gemunt op runderen of andere dieren. Bruine beren voelen zich thuis in het water en kunnen bij watervalletjes of ondiepe plekken in een rivier urenlang op de loer liggen om een zalm te vangen. In Vlaanderen verdween de bruine beer in de dertiende eeuw. In Nederland kwam de beer tot in de elfde eeuw in het wild voor.
Europese Bizon
De Europese bizon wordt ook wel wisent genoemd. Aan het eind van de vijftiende eeuw was het dier al zo zeldzaam dat er jachtrestricties werden ingevoerd. Hierdoor vertraagde het uitstervingsproces, totdat de soort aan het begin van de twintigste eeuw op de rand van uitsterven balanceerde. Dankzij fokprogramma’s is de wisent niet uitgestorven. Je vindt nog wilde populaties in Polen, Slowakije, Duitsland en Roemenië. Het is een van de grootste zoogdieren die in Europa voorkomt. Ze leven graag in bossen, maar ook in open riviervalleien.
Lynx
De lynx, een katachtig roofdier, kwam vroeger in bijna alle grote bosgebieden in Europa en een groot deel van Azië voor. Ze leven nu vooral nog in afgelegen bergstreken met wat kreupelhout. In enkele bossen in West-Europa zijn opnieuw lynxen uitgezet. In Nederland zijn ze weleens in Limburg gespot en in België in de Hoge Venen (natuurgebied in de Ardennen en Eifel).
Veelvraat
De veelvraat behoort tot de familie van de marterachtigen. De naam veelvraat slaat niet op de eetlust van het dier, maar is vermoedelijk een verbastering van het Oudnoorse fjeldfross, wat ‘bergkater’ betekent. Het is een fors, gespierd dier met een donkerbruine tot zwarte vacht. Het dier staat bekend als erg sterk en onbevreesd. Zo valt hij soms een vos, ree of schaap aan, maar deinst hij ook niet terug voor de aanval op een beer of een eland. Je vindt het dappere dier in Europa nog in het wild in Noorwegen, Zweden, Finland en Estland.
De safari gaat verder
De safari van Katinka gaat verder met een bezoekje aan onder andere de Grotten van Han en Kasteel Laveaux. Binnenkort lees je er in deel 2 alles over. Altijd op de hoogte blijven van het laatste kampeernieuws? Bestel het ACSI FreeLife Magazine en je mist niets meer!