De ‘Trattoria da Ezio’ is een eenvoudig, bijna onopvallend eethuisje aan de Via Crescimbeni, een donker zijstraatje in de bergstad Macerata. Buiten hangt een felle lichtreclame, binnen aan de muren een paar vergeelde foto’s. Er staan zes tafels en een menukaart is er niet.
Het gaat hier net even anders. ‘Acqua gassata?’ vraagt Marco. De jongeman achter de tapkast verwelkomt de binnenkomende gasten. ‘Vino rosso o bianco?’ Het zijn simpele vragen waarop iedere gast snel antwoord geeft. Marco brengt water, wijn en een mandje met brood en een grote fles olijfolie. Hij vraagt verder. ‘Ravioli con Ragù, Pesto, Pomodoro?’ We spreken helaas geen Italiaans en hij geen Nederlands, maar we komen er wel uit.
Ravioli
Al snel komt de eerste gang. La Mamma staat in de keuken, een witte koksmuts op haar hoofd. Ze roert snel en geroutineerd in de pannen. Je hoort haar voortdurend lachen met haar diepe stem. Als ze de ravioli serveert, steekt ze haar duim op: een goede keuze, met pesto.
Eerlijk gezegd waren we hier nooit naar binnen gegaan als we niet hadden gelezen dat ‘da Ezio’ wel vijf keer met vijf sterren en veel warme woorden was aanbevolen. Een eenvoudig, eerlijk en echt Italiaans etablissement. Het werd voor ons de beste maaltijd sinds een lange tijd en een van de mooiste belevenissen tijdens deze reis.
De Trattoria da Ezio is een familiebedrijfje. La Mamma heet Mirella. Ze kookt hier al meer dan 30 jaar. Giovanni, de vader, helpt in de bediening en Marco, de figlio (zoon), doet de rest. Voor de volgende gang kunnen we kiezen uit artisjokken met spinazie, lamskotelet met gebakken aubergine en polpette (gehaktballetjes) met aardappelen uit de oven. Als nagerecht is er tiramisu of tartufo.
Le Marche
Macerata is een prachtige stad, een van de pareltjes in het binnenland van deze regio. Le Marche (ook wel De Marken) is een vaak veronachtzaamde regio tussen de Adriatische Zee en de Apennijnen in Midden-Italië. We wilden deze regio verkennen alvorens door te rijden naar meer bekende oorden. Le Marche wordt regelmatig geplaagd door aardbevingen. Het epicentrum van de laatste beving lag bij het dorp Amatrice. De plaatsen die wij hebben bezocht hebben niet onder deze aardbeving geleden.
Strand tussen Venetië en Ancona
De Riviera del Conero is een welkome onderbreking van het eindeloze maar in zekere zin monotone strand tussen Venetië en Ancona. Het mooiste strand van Marche begint pal aan de stadsrand van Ancona waar prachtige zand- en kiezelbaaien liggen achter de 572 meter hoge Monte Conero, een naar de zee aflopende enorme krijtrots. De plaatsjes Portonovo, Sirolo en Numana liggen ver boven de zeespiegel. Steile paden en trappen voeren naar de stranden. Zo is het stijgingspercentage van het straatje naar de baai Sassi Neri bijvoorbeeld 25 procent. Met een e-bike is dat op de terugweg, bergopwaarts, echter geen probleem.
Bedevaartsoord Loreto
Niet veel verder ligt Loreto, na de Sint Pietersbasiliek in Rome het belangrijkste bedevaartsoord van Italië. Volgens veel Italianen is het het na Lourdes zelfs het belangrijkste Maria-bedevaartsoord ter wereld. De legende van Loreto is origineel: het huis waarin Maria de geboorte van haar zoon werd aangekondigd, zou in het jaar 1291 door vier engelen van Nazareth naar Dalmatië en later naar Marche zijn gebracht.
De stenen van de Casa Santa zijn evenwel werkelijk afkomstig van de rotsen waarop Maria’s geboortehuis gebouwd is – wetenschappers vermoeden dat ze door kruisvaarders naar Italië zijn gebracht. Ze vormen in ieder geval het fundament van Loreto als een bedevaartsoord dat al vele eeuwen pelgrims trekt en de laatste decennia ook cultuurtoeristen. De wandelpromenade Corso Boccalini voert rechtstreeks van de grote parkeerplaatsen naar het mooie Piazza della Madonna met restaurants, cafés en winkeltjes waar je religieuze artikelen kunt kopen.
Anijslikeur
Bijna alle bergketens in het achterland zijn gekroond met middeleeuwse stadjes zoals Recanati, Macerata, Jesi en Treia. Het mooiste is Ascoli Piceno; het telt 52.000 inwoners en is de hoofdstad van de gelijknamige provincie. In het oude centrum vind je de mooiste architectuur uit de tijd van de renaissance van Marche. Na een stadswandeling is het tijd voor een anisette in Café Meletti, het jugendstilcafé aan het Piazza del Popolo, waar deze anijslikeur is uitgevonden.
Aan het plein liggen vlak naast elkaar het Palazzo dei Capitani uit de 13e eeuw, de gotische kerk San Francesco en de markthal Loggia dei Mercanti uit de vroege 16e eeuw. Ga op het terras van het café zitten en geniet daar van het Italiaanse leven van alledag. En besef dan dat zowel het plein als het café niet voor niets vijf sterren hebben gekregen.
De grotten van Frasassi
Voor de ondergrondse wereld van de regio moet je bij de grotten van Frasassi zijn. Onderzoekers ontdekten deze grotten bij toeval in 1971. Ze liggen in de buurt van Fabriano. Bezoekers kunnen hier dagelijks zien wat water en kalkafzetting in de loop van duizenden jaren tot stand hebben gebracht. Je betreedt er een compleet andere wereld.
Mystiek aandoende stalagmieten torenen de hoogte in. De grootste – Italianen noemen het reuzen – meten wel 20 meter hoog. Je vindt er ook kleinere formaties zoals het Castello Fatine (het feeënkasteel) dat aan de rand staat van een kristalmeer. Bij elkaar zijn de grotten ongeveer 25 kilometer lang; het complex bestaat uit meerdere bij elkaar behorende grotten.
Lokale vissoep
Voor de fijnproevers die graag van de lokale keuken proeven, zijn er een aantal typische lekkernijen. De Marchigiani, de bewoners van Le Marche, eten meer vlees dan andere Italianen. In de landelijke gebieden maken de houtskoolgrills overuren. Maar uiteraard ontbreekt de pasta niet.
Heel speciaal is vincisgrassi, een lasagne zonder de in andere gerechten gebruikelijke tomaten. Naast de overal verkrijgbare gegrilde vleesgerechten (alla brace) behoren gevulde duif (piccione ripieno) en konijn met ham en spek (coniglio in porchetta) tot de specialiteiten. In de buurt van Ancona kun je niet om de lokale vissoep heen. Allerlei soorten vis zijn aan de kust erg in trek.
Bron: MPS, Tekst en foto’s: Joachim Negwer