De term sandwich kom je veelvuldig tegen in caravanbrochures. Niet met ham, kaas en augurk, maar aluminium, EPS en polyester. De sandwichbouwwijze heet zo omdat meerdere lagen tot een 23 à 34 millimeter dikke caravanwand worden verlijmd en geperst.
Capillaire werking
Bij caravans gaat het meestal om een binnenwand van triplex, een buitenwand van glad of licht gebobbeld aluminium (dankzij de hamerslagstructuur is de plaat dunner en dus lichter) en ertussen een framewerk van houten latten. Dat hout dient samen met een raster van metaal voor de bevestiging van meubels, scharnieren en ramen. De tussenruimtes van het frame worden ter isolatie opgevuld met EPS, beter bekend onder de merknaam Styropor.
EPS heeft het nadeel dat het zich volgens de capillaire werking op niet goed afgedichte plekken volzuigt met water, waarna het vocht ook tot het houten frame kan doordringen. Daken zijn meestal op dezelfde wijze opgebouwd, maar dan met een buitenlaag van robuust polyester. De bodemplaat bestaat doorgaans uit twee triplexplaten met een isolatielaag van EPS of XPS ertussen, al zie je hier ook steeds vaker polyester als buitenste afdeklaag. Omdat dit materiaal ondoordringbaar is voor vocht.
Houtvrije opbouw
Steeds meer fabrikanten werken met een houtvrije opbouw. Dat geldt dan met name voor de middelste laag van de sandwich, die in dat geval bestaat uit niet-absorberend XPS-schuim, dat dankzij zijn stijfheid het houten framewerk overbodig maakt. Hout is namelijk wel schappelijk van prijs, duurzaam en licht, maar begint als het in contact met vocht komt te rotten, waardoor de opbouw minder stabiel wordt.
Terwijl het gebruik van hout afneemt, neemt het belang van polyester juist toe. Het materiaal is bijzonder goed bestand tegen hagel en steenslag en dus uitermate geschikt voor dak en onderbodem. Veel verzekeringen geven zelfs korting als de caravan over een polyester dak beschikt.
Lijm vervangt schroef
Wanden, dak en bodem kunnen nog zo stevig en perfect afgedicht zijn, ze moeten vervolgens ook nog op de juiste wijze aan elkaar worden bevestigd. Vroeger werden ze over het algemeen verschroefd, maar tegenwoordig kiezen de meeste fabrikanten voor verlijmen met slechts hier en daar nog wat schroefwerk.
Aangezien schroeven isolatiemateriaal instabiel maken, worden langs de randen strips van hout of PU gemonteerd die een betere houvast bieden. Soms zie je ook aluminium profielen, die garant staan voor een stevige hoekverbinding.
XPS, PU en EPS, het is voor jou Chinees? Hierbij een verklarende woordenlijst die onmisbaar is bij het kopen van een nieuwe caravan.
Aluminium
Een licht materiaal, als buitenwand glanzend gelakt. Eigenschappen: recyclebaar, relatief licht, ook dunner nog altijd stevig, waterdicht, vochtresistent, UV-bestendig, lastig te repareren zelfs bij kleine krassen en deuken, risico op corrosie. Toepassing: buitenwanden, profiellijsten aan de opbouwranden, zijpanelen.
EPS
Geëxpandeerd polystyreen, beter bekend onder de merknaam Styropor. Eigenschappen: licht en relatief goedkoop, zuigt vocht op. Toepassing: isolatie.
Hout
Van onbewerkte dennenhouten latten tot waterdicht verlijmde zeefdrukplaten. Eigenschappen: gunstig geprijsd, eenvoudig te behandelen, relatief licht, licht isolerende werking, gevoelig voor vochtschade. Toepassing: dennenhouten latten worden vaak gebruikt als dragend framewerk, deels ook voor schroefverbindingen van opbouwplaten. Triplex vindt toepassing in de binnen- en buitenlaag van bodemplaten en als binnenwand en verankering voor meubels.
Polyester
Met glasvezel versterkte kunststof. Eigenschappen: bestand tegen hagel en steenslag, reparatievriendelijk, rottingsvrij mits behandeld met een gelcoating tegen UV-straling, risico op verkleuring en scheurtjes, vaak dof oppervlak, iets zwaarder en minder stevig dan aluminium. Toepassing: buitenwanden, vormdelen.
PU
Polyurethaan, ook wel bouw- of montageschuim genoemd. Eigenschappen: stevig, kostbaar, neemt amper vocht op, goed verdichte PU-strips zijn stevig en rottingsvrij, meestal beige, grijs of zwart gekleurd. Toepassing: wandisolatie, versteviging van opbouwranden.
XPS
Geëxtrudeerd polystyreen, ook bekend onder de merknamen Styrofoam, Styrodur en RTM-schuim. Eigenschappen: stijf en nagenoeg ongevoelig voor druk, door de gesloten celstructuur neemt het zo goed als geen vocht op, meestal blauw gekleurd. Toepassing: isolatie.
Tekst: MPS, Anne Mandel