Volvo gaat gestaag door met de transitie van het gamma naar volledig elektrische aandrijving. Dat wil niet zeggen dat er geen modellen meer zijn waar nog een benzinemotor in zit, maar ze zullen de komende jaren wel geleidelijk ‘uitsterven’. Inmiddels zijn de EX30, EX40 en EC40 al bekende en populaire elektrische modellen. En later dit jaar komt nog de ES90 uit, een grote family hatchback, die de eind vorig jaar verdwenen S90 opvolgt.
XC90 mag blijven
Afgelopen najaar verscheen ook het langverwachte, volledig elektrische topmodel van Volvo, de EX90. Langverwacht omdat de auto eigenlijk al eerder had moeten verschijnen, maar vertraging bij de ontwikkeling van de software dwong het Zweedse merk tot uitstel. De volledig elektrische EX90 is eigenlijk bedoeld als opvolger van de plug-in-hybride XC90. Maar omdat autokopers minder massaal overstappen op elektrische modellen dan gehoopt, mag de XC90 nog een tijdje blijven.
Deze loopt weliswaar al ruim tien jaar mee, maar ziet er nog ’jong’ uit, mede door een recente opfrisbeurt. Daarom zetten we de vernieuwde XC90 in deze trekauto-dubbeltest naast zijn elektrische ’opvolger’. Want beide zijn (bijna) ultieme caravantrekkers die riant meer dan twee ton mogen trekken. Maar voordat we op de verschillen en overeenkomsten ingaan, gaan we eerst even terug naar de geboorte van de XC90.
SUV-opmars
Rond de eeuwwisseling begon de SUV schoorvoetend aan zijn opmars. En de premium merken stonden vooraan in de rij om daarvan te profiteren. Mercedes, BMW, Lexus, Audi en natuurlijk ook Volvo brachten een SUV uit, aanvankelijk nog vooral bedoeld voor de lucratieve Amerikaanse markt, waar de vraag groot was. De Volvo XC90 debuteert in 2002 en heeft als bijzonderheid dat er zeven zitplaatsen aan boord zijn, best ambitieus in een auto van 4,80 meter.
Bovendien heeft de auto altijd vierwielaandrijving. Voor de aandrijving zorgen vijf- en zescilinder-benzinemotoren en vijfcilinderturbodiesels. Later komt er zelfs een versie met een door Yamaha ontwikkelde V8-motor. De eerste XC is direct een succes. In het eerste volle jaar (2003) worden er bijna duizend verkocht en het jaar erna verdubbelt dat bijna.
Langverwachte opvolger
Volvo houdt het model goed bij de tijd, maar op de tweede generatie moeten we wachten tot 2014. Dat is overigens niet vreemd voor het Zweedse merk, want veel Volvo-modellen gaan erg lang mee. Die tweede generatie is ruim 15 centimeter langer, waardoor de derde zitrij niet langer is voorbestemd voor kinderen of klein uitgevallen volwassenen. De flexibiliteit van de auto blijft, want de derde zitrij kun je ook bij dit model makkelijk neerklappen voor extra kofferruimte.
Al in 2022 kondigt Volvo de opvolger van de XC90 aan, die we nu kennen als de volledig elektrische EX90. Maar het zou wat langer duren voordat de auto ook daadwerkelijk kon worden uitgeleverd. Zoals bij veel automerken verloopt de ontwikkeling van de elektronica en de software minder snel dan gedacht en dus worden de eerste exemplaren van de EX90 pas in de herfst van 2024 uitgeleverd.
Aarzeling bij autokopers
Intussen is de situatie op met name de Europese automarkt wat veranderd. Veel overheden bouwden de voorbije jaren de subsidies op elektrisch rijden af, waardoor menige autokoper aarzelt om de overstap te maken. En daarom besluit Volvo de tweede generatie van de XC90 nog in het gamma te houden, weliswaar in flink opgefriste vorm. Voor de caravanbezitter die op zoek is naar een grote, sterke trekauto in het hogere segment heeft Volvo dus ineens keuze uit twee modellen.
De opgefriste XC90 heeft een vernieuwd front met een gewijzigde grille en andere koplampen en ook de achterpartij is aangepast. In het interieur zien we ook kleine aanpassingen en het scherm van het infotainmentsysteem is groter geworden. Bovendien draait het nu ook op software van Google, wat betekent dat je ook navigeert met Google Maps. Dat heeft altijd de nieuwste kaarten en de meest actuele wegsituaties (files en wegafsluitingen), waardoor je vrijwel nooit via een afgesloten weg wordt gestuurd.
“In het interieur is het bijna gelijkspel tussen de EX en de XC”
Lidar-sensor
Als je de EX90 en XC90 naast elkaar van een afstandje bekijkt, lijken de auto’s best veel op elkaar. Maar de EX90 valt op met de bult bovenaan de voorruit waarin de lidar-sensor is ondergebracht. We zagen zoiets al eerder bij de test van de Nio. Lidar brengt met laserstralen het verkeer in beeld en zorgt ervoor dat de EX90 de veiligste Volvo ooit is. Bovendien zal het systeem in de nabije toekomst steeds meer autonome rijfuncties in de EX90 mogelijk maken. De EX en de XC zijn bijna even groot.
Afgaande op de nagenoeg identieke wielbasis van krap drie meter zou je kunnen denken dat de EX90 een doorontwikkeling is van het platform van de XC90. Maar met een compleet ander aandrijfsysteem en een grote accu in de bodem kan dat natuurlijk niet zomaar. De EX is met een lengte van 5,04 meter wel acht centimeter langer dan de XC90, maar de breedte (1,96 meter) is weer bijna identiek. Ondanks de accu in de bodem is de EX90 drie centimeter minder hoog (1,75 meter). Dat laatste komt mede door de iets geringere bodemvrijheid.
Vlakke vloer
In het interieur is het bijna gelijkspel tussen de EX en de XC. Voorin en op de tweede zitrij zit je in beide modellen uitstekend. Helemaal achterin op de derde zitrij is de EX net iets ruimer dan de XC. Tot een lengte van 1,75 meter kun je er prima zitten als de passagiers op de tweede rij hun (verstelbare) stoel een tikje naar voren zetten. Die ruimte is er gelukkig, want op de tweede rij is er been- en hoofdruimte in overvloed.
Wie op de tweede zitrij de middelste zitplaats heeft, is beter af in de EX90. Door de vlakke vloer en de ontbrekende middentunnel kun je daar je benen beter kwijt. Opvallend is verder dat je zittend op de tweede rij je voeten makkelijk onder de stoel kwijt kunt. Bovendien zit je er niet met opgetrokken knieën vanwege de accu in de bodem.
Veel laadruimte
Als je de derde zitrij in gebruik hebt, is er circa 300 liter bagageruimte in beide Volvo’s en nog een vak onder de vloer. In de XC90 kun je daar je laadkabel in kwijt, in de EX90 natuurlijk ook, maar die heeft ook een vak voorin voor die kabel. Hierdoor hoef je eventuele bagage niet eerst uit te laden als je de auto wilt opladen. Heb je de achterste twee stoelen niet nodig, dan kun je ze onafhankelijk van elkaar elektrisch omklappen in de EX90 en ook weer overeind zetten.
Dan is er in die auto 669 liter aan bagageruimte tot aan de onderkant van de ramen. Klap je ook de tweede zitrij om, dan is er 1.955 liter laadvolume. De XC90 heeft 640 liter beschikbaar als de derde rij is omgeklapt, en 1.816 liter als de tweede rij ook platgaat. Het zijn geen doorslaggevende verschillen, maar de EX voelt wel ruimer aan. Wellicht helpt de vlakke vloer zonder middentunnel bij dat ruimtelijke gevoel.
Vierwielaandrijving
Bij de aandrijving van de EX en de XC scheiden de wegen zich, hoewel beide geteste modellen vierwielaandrijving hebben. En beide hebben ze ook twee motoren. In de EX90 zijn dat twee elektromotoren, eentje voor de vooras en eentje voor de achteras. In de door ons geteste Twin Motor Performance-uitvoering leveren ze samen 517 pk en een indrukwekkend koppel van 910 Nm. En dat laatste vanaf de eerste omwenteling. Neem je genoegen met minder vermogen, dan is de Twin Motor met 408 pk een optie.
Er is ook een EX90 met alleen achterwielaandrijving, maar die mag slechts 1.200 kilogram trekken. Het testexemplaar van de XC90 is een T8 Recharge AWD, een plug-in-hybride waarbij de 310 pk tweeliter viercilinder-turbobenzinemotor met achttraps automaat ondersteuning krijgt van een 145 pk sterke elektromotor. De optelsom levert hier 455 pk op en een koppel van 709 Nm. Als alternatief voor de T8 is er de 250 pk sterke B5 met turbobenzinemotor en mild-hybride ondersteuning.
Uitstekende papieren
De XC90 weegt rijklaar 2.297 kilogram, de EX90 is bijna 400 kilogram zwaarder en laat de weegschaal uitslaan naar 2.687 kilogram. Daarmee hebben ze allebei uitstekende papieren om een flinke caravan te trekken. De EX90 mag 2.200 kilogram trekken van Volvo, de XC90 zelfs 2.400 kilogram. Dat lijkt een beetje onlogisch omdat de EX90 veel zwaarder is en nog meer koppel heeft. Maar het trekgewicht is gebaseerd op een standaardtest die de fabrikant moet uitvoeren, en die bestaat uit vijf keer kunnen stoppen en optrekken op een helling van twaalf procent.
De handrem moet de combinatie dan natuurlijk ook op z’n plaats kunnen houden. Deze test wordt niet uitgevoerd met een caravan, maar met een gewone aanhanger. Mede om die reden hanteert ACSI FreeLife vaak een ander trekadvies. Want het rijden met een lage en korte aanhanger van 2.000 kg is natuurlijk makkelijker dan met een bijna acht meter lange en drie meter hoge Kabe-caravan van hetzelfde gewicht, die ook nog eens veel wind vangt.
Niet verouderd
Solo rijdend bevallen beide modellen uit de 90-serie erg goed. De EX is wat comfortabeler door de luchtvering en de afwezigheid van motorgeluid. Maar rijdend in de XC heb je geen seconde het gevoel in een verouderde auto te rijden die al meer dan tien jaar op de markt is. En de update van het infotainmentsysteem helpt daar ook aan mee. De XC is een vlotte auto, maar bij fel accelereren laat de benzinemotor zich wel duidelijk horen. Bij een kalme rijstijl hoor je hem nauwelijks.
Met een volledig opgeladen accu kun je 60 tot 70 kilometer volledig elektrisch rijden, daarna gaat hij verder als gewone hybride. In die stand verbruikt de auto tussen de 8,2 en 9,0 liter per 100 kilometer. Wie veel kan en wil laden, zal een veel lager gemiddeld verbruik halen. Met de Kabe aangekoppeld stijgt het verbruik naar 14 tot 15 liter per 100 kilometer. Het is dan niet zo zinvol om elektrisch te rijden, want het bereik halveert erdoor
Indrukwekkende sprinter
De EX90 Twin Motor Performance met 517 pk is op papier de sterkste van de twee. Maar in de sprint moet hij de bijna duizend kilogram lichtere EX30 voor laten gaan. Geen enkele Volvo heeft tegenwoordig trouwens een hogere topsnelheid dan 180 kilometer per uur. Maar het is niettemin indrukwekkend om zo’n 2.700 kilogram wegende, ruim vijf meter lange en hoge SUV in minder dan vijf tellen van 0 naar 100 kilometer per uur te voelen sprinten.
Als je de kracht veelvuldig aanspreekt, is de EX niet echt zuinig met energie. Reken dan op 25 tot 30 kW per 100 kilometer. Maar een kalmere rijstijl werpt onmiddellijk vruchten af en dan blijf je gemakkelijk onder de 20 kW. De actieradius bedraagt dan ruim 500 kilometer, wat gezien de koude voorjaarsochtenden tijdens onze test een prima waarde is. Met de Kabe aan de trekhaak wordt het een heel ander verhaal.
De gereden snelheid heeft vanwege de hoge luchtweerstand van de caravan een grote invloed op het verbruik. Bij 90 kilometer per uur op de snelweg noteren we 44 kW per 100 kilometer. Verlaag je het tempo tot 85, dan zakt het al onder de 40 kW, en bij 75 kilometer per uur bedraagt het nog maar 32 kW. Tijdens onze test konden we steeds 270 kilometer afleggen op een volle accu. Opladen van de 107 kWh grote accu gaat volgens Volvo met maximaal 250 kW, maar in de praktijk zit het meestal rond de 150 kW.
Stabiel
Het trekken van de Kabe Imperial 560 XL gaat beide Volvo’s zeer goed af. De caravan is weliswaar onbeladen, maar weegt met enkele opties al ruim 1.800 kilogram. Een flinke last, maar niet voor de XC90 die hem probleemloos op snel- en binnenwegen voorttrekt. Een verkeersdrempel brengt wel enige beweging in het span, maar de schokdemping is vrij stevig, waardoor de rust snel terugkeert in de combinatie. Ook op de snelweg is de combinatie stabiel en het inhalen van vrachtwagens brengt de combinatie nauwelijks uit balans.
De EX90 is nog eens 400 kilogram zwaarder dan zijn plug-in-hybride broer en dat zorgt voor een nog betere stabiliteit. De zachtere vering laat iets meer beweging toe, vooral als je over een verkeersdrempel gaat, maar ook hier is de combinatie snel weer rustig. En op de snelweg merken we niets van onrust bij het inhalen van een vrachtauto. Het rijden met de combinatie – bijna 13 meter lang en onbeladen al 4,5 ton – gaat gemakkelijk, maar je moet natuurlijk wel goed spiegelen en de bochten ruim aansnijden bij zo’n groot span.
Ons trekadvies
Krachtig gemotoriseerde zware auto’s zijn goede caravantrekkers en dat is van toepassing op beide Volvo’s uit deze test. De XC90 weegt rijklaar 2.297 kilogram en heeft een laadvermogen van ruim 650 kilogram. Als je daarvan ruim de helft gebruikt en van dat rijklare gewicht 80 procent neemt (onze veiligheidsnorm voor een trekauto), dan komen we op een veilig maximum trekgewicht van 2.150 kg. Dat is iets minder dan de 2.400 kilogram die Volvo zelf opgeeft voor de XC90.
De EX90 weegt rijklaar 2.687 kg en mag ruim 700 kilogram aan lading meenemen. Tellen we zo’n 300 kilogram voor lading en passagiers bij het rijklaargewicht op, dan komen we rond de drie ton uit. 80 procent daarvan zou net geen 2.400 kilogram zijn, maar de EX90 mag van Volvo slechts 2.200 kilogram trekken en dat is dus ook ons trekadvies. De maximum kogeldruk bedraagt bij de EX90 100 kilogram en bij de XC90 110 kilogram.
Conclusie
Wie een echte krachtpatser als trekauto zoekt voor een grote caravan, zit met beide Volvo’s uit de 90-serie goed. De EX90 is met zijn kracht en koppel, het forse eigen gewicht en de modernere techniek de winnaar van deze dubbeltest als het op trekkwaliteiten aankomt. Maar van een generatiekloof is zeker geen sprake, want de rol van de XC90 is zeker nog niet uitgespeeld.
Hij volgt qua trekeigenschappen zijn elektrische opvolger op geringe afstand. Vooral voor de kampeerder die vaak met de caravan lange dagetappes wil maken, is de XC met zijn plug-in-hybride techniek een sterk alternatief. Bovendien is de XC goedkoper, of beter gezegd minder duur. Want wie winkelt in de hoogste klasse, moet rekenen op minstens 90.000 euro.
Bekijk de video’s van de EX90 én XC90
Vergeet uiteraard niet om beide video’s te bekijken die je bovenaan dit artikel kunt aanklikken. De uitgebreide video van de XC90 kun je bovenaan dit bericht bekijken en de video over de EX90 vind je hieronder.
Op zoek naar een nieuwe caravantrekker?
Ben je op zoek naar een nieuwe auto, maar weet je nog niet welke het beste bij jouw wensen past? Op de testpagina van ACSI FreeLife vind je uitgebreide autotests die je helpen een weloverwogen keuze te maken. Of je nu op zoek bent naar een ruime gezinsauto, een hybride model of een betrouwbare trekauto voor je caravan — hier vind je eerlijke reviews en praktische tips.
Met dank aan:
De Greeff in Grave voor het ter beschikking stellen van de Kabe-caravan, De Gouden Ham en Riverside voor de opnamelocatie.