1. Oberlausitz: regio met een verhaal
Tussen Dresden en de grens met Polen ligt de Oberlausitz. In een deel daarvan wordt Sorbisch gesproken, een officiële Slavische taal in Duitsland. Het centrum van de Sorbische cultuur is Bautzen. Een middeleeuwse stad gebouwd op een granieten plateau langs de Spree. De stad valt op door de vele torens, waaronder de bijzonder scheef staande ‘Reichenturm’. Bautzen is ook beroemd om haar mosterdspecialiteiten. Net buiten Bautzen ligt het Saurierpark. In een bos staan circa 120 replica’s van prehistorische dieren opgesteld op ware grootte. Vooral de dinosaurussen en de jachtpartijen van oermensen zijn indrukwekkend.
De rivier de Neisse scheidt Görlitz uiteen in een Duits en een Pools deel. De stadsbrug is nu een grenspost.
Görlitz
Een andere aanrader in de Oberlausitz is Görlitz, de ‘gedeelde stad’. In 1945 werd de nieuwe grens met Polen, op last van de Sovjet-Unie, langs de rivier de Neisse getrokken. Hierdoor werd Görlitz, met stadsdelen op beide oevers, opgedeeld in een Duits en een Pools deel. Dit is nog altijd zo. Met ruim 3.000 monumenten behoort Görlitz tot een van de de mooiste plaatsen van Duitsland. Görlitz is geregeld een decor voor filmproducenten, ook uit Hollywood. Er is een wandelroute uitgezet langs de locaties van bekende films. De stad dankt er een nieuwe filmbijnaam aan: ‘Görliwood’.
Het Residentieslot in Dresden was de zetel van de Saksische keurvorsten. In 2019 zijn de grote paradezalen heropend.
2. Dresden: Florence aan de Elbe
De hoofdstad van Saksen is Dresden. Dankzij de vele barokke bouwwerken en prachtige kunstverzamelingen draagt het de bijnaam ‘Florence aan de Elbe’. In de skyline pronken de Frauenkirche, Zwinger en de Semperoper. Eind 2019 kreeg de renovatie van het residentieslot een bekroning met de heropening van de vier grote paradezalen.
Het slot werd tijdens het bombardement in 1945 grotendeels verwoest. Pas in 1986 begon het herstel. De paradezalen werden in 1719 gebouwd ter gelegenheid van het huwelijksfeest van kroonprins Friedrich August met aartshertogin Maria Josepha van Oostenrijk. Precies 300 jaar later stralen de zalen opnieuw als onderdeel van de presentaties van de Staatliche Kunstsammlungen Dresden (SKD).
3D in Vesting Dresden
Eveneens werd aan het einde van dit jaar Vesting Dresden heropend. Keurvorst August de Sterke liet in de 18e eeuw, tot afgrijzen van zijn generaals, de stadsvesting met paleizen bebouwen. De ondergrondse delen van de vesting bleven echter bestaan en zijn na een grootschalige renovatie nu weer open voor publiek. Nieuw is de ‘Festung Xperience’ waar je met een 3D-bril een route volgt en op spectaculaire wijze kennismaakt met het rijke verleden. Vesting Dresden is onderdeel van Schlosserland Sachsen.
Wolvenroedels behoren tot de bijzondere diersoorten in de Oberlausitz.
Foto: ARK Natuurontwikkeling
3. Fürst Pückler Park: natuurregio
met wolven
Wie de rivier Neisse vanuit Görlitz volgt in noordelijke richting komt in Bad Muskau met het Fürst Pücklerpark. Deze grote landschapstuinen staan op de Unesco-werelderfgoedlijst. Het uitgestrekte meren- en heidegebied in deze omgeving zal natuurliefhebbers aanspreken. Flora en fauna gedijen uitstekend in dit rustige deel van Saksen.
Naast zeldzame plantensoorten (waaronder orchideeën), leven hier ook dieren in het wild, zoals de wolf. In dit stille natuurgebied voelen diverse wolvenroedels zich thuis. Het is de bakermat van de teruggekeerde wolf in Duitsland, het wolvenbureau in deze regio organiseert geregeld wandelexcursies om kennis te maken met dit bijzondere dier.
Ruim 400 objecten uit de eeuwenoude mijnbouwcultuur in het Erzgebirge zijn
door Unesco op de werelderfgoedlijst geplaatst.
4. Erzgebirge: Unesco-Werelderfgoed
Een eldorado voor wandelaars is het Erzgebirge met ruim 5.000 kilometer aan paden. De bekendste meerdaagse route is de Kammweg, maar door het gebergte lopen ook vele korte rondwandelingen om een dag(deel) te vullen. Al in de 11e eeuw werd in het Erzgebirge zilver gevonden. De mijnbouw maakte Saksen welvarend.
De eeuwenoude mijnbouwcultuur is door Unesco in 2019 op de werelderfgoedlijst geplaatst. In het Erzgebirge zijn ruim 400 verschillende objecten te vinden, waaronder voormalige mijnen, werktuigen, transportsystemen, landschappen tot stadjes die floreerden op de mijnbouw: Annaberg-Buchholz, Freiberg en Marienberg. Diverse wandelroutes passeren elementen van het werelderfgoed.
Het ‘ontsnappingskasteel’ Colditz aan de Mulde. In de WOII deden bijna 150 krijgsgevangen officieren een uitbraakpoging. In het slot is hierover een museum.
5. Rivierroute de Mulde: fietsen en wandelen
De Mulde is een grote rivier in Saksen die stroomt door een bosrijk gebied. Bij Nederlanders als naam vaak onbekend, omdat de Mulde in de Elbe opgaat. In deze omgeving bouwde de Saksische adel grote kastelen, waaronder Schloss Rochlitz, de ridderburcht Kriebstein en het enorme Schloss Colditz. In dit ‘ontsnappingskasteel’ zaten in WO II vluchtgevaarlijke officieren gevangen. Velen deden nieuwe uitbraakpogingen en de Nederlandse officieren waren daarin behoorlijk succesvol. Langs de rivier loopt de bewegwijzerde Muldedal-route met een variant voor fietsers en één voor wandelaars.
De Runde Ecke, het voormalige Stasi-hoofdkwartier, is nu een museum over
de DDR.
6. Leipzig: 30 jaar Duitse hereniging
De tweede grote stad is de ‘Bachstad’ Leipzig. Een levendige studentenstad met veel musea, winkels en een bruisend uitgaansleven. Leipzig is ook de bakermat van de ‘vreedzame revolutie’, want de val van de Muur was te danken aan het volksverzet in Leipzig en niet in Berlijn zoals velen denken. De volksaard van de eigenzinnige Saksen bracht in de voormalige DDR veel verzet op gang in Leipzig.
In de jaren tachtig groeiden de demonstraties bij de Nicolaïkirche uit tot een ware volksopstand. Het waren de al jaren betogende mensen in Leipzig die de vreedzame revolutie tot stand brachten en de val van de DDR in gang zetten. De opening van de Berlijnse Muur was slechts het laatste bedrijf. Leipzig herdenkt jaarlijks deze gebeurtenis met een groot ‘Lichtfeest’. Binnen een jaar na de opening van de Muur kwam ook een einde aan de DDR. Het is in 2020 precies 30 jaar geleden dat Duitsland werd herenigd.
Musea DDR
Twee adressen in Saksen zijn een bezoek waard rond dit verleden: de Runde Ecke en het Zeitgeschichtliches Forum Leipzig. De Stasi (staatsveiligheidspolitie) was in 1989 druk bezig belastend materiaal te vernietigen in het gebouw ‘Runde Ecke’. Door ingrijpen van de bevolking werd dit verhinderd. In dit oude Stasi-hoofdbureau in Leipzig houdt het burgercomité nog steeds een uniek museum in stand.
De rol van de stad was voor de regering van de Bondsrepubliek aanleiding om het museum Zeitgeschichtliches Forum te vestigen in Leipzig. Het museum behandelt de geschiedenis van de voormalige DDR, inclusief voorwerpen en voertuigen. Dit museum, met de wat vreemde naam, is dé plek om de geschiedenis en het leven in de DDR te ervaren. Het is evenals de Runde Ecke gratis toegankelijk.
Info
Ernaartoe
De afstand tussen de grens van België/Nederland en Saksen is circa 500 kilometer. Begin je reis op saksen.info
Kamperen
Verspreid over heel Saksen zijn diverse campings van goede kwaliteit te vinden. Ook zijn er in steeds meer plaatsen opstelplaatsen voor campers ingericht.
camping-in-sachsen.de
Eurocampings.nl
Voordelig kastelen bezoeken
Het bezoeken van kastelen en paleizen is een populaire vakantieactiviteit. In Saksen kan dit heel voordelig met de ‘Schlosserlandkaart’. Deze geeft 10 dagen onbeperkt toegang tot bijna 50 toplocaties. Twee volwassen met kinderen tot 15 jaar betalen slechts 42 euro voor de kaart. Niet per persoon, maar in totaal. Dat maakt het bezoeken van kastelen zeer laagdrempelig.
Tot Schlosserland Sachsen behoren bijna 50 toplocaties, waaronder de Albrechtsburcht in Meissen, het imposante Augustusburg, Slot Hartenfels, jachtslot Moritzburg en de Vesting Königstein (het hoogst gelegen kasteel van Duitsland). Daarnaast vallen ook enkele kloosters en landschapstuinen onder de kastelenkaart.
schloesserland-sachsen.de
Tekst: Robert Witsen, Foto’s: TMGS Saksen Toerisme